Najbardziej zagrożone wyginięciem naczelne

Międzynarodowy zespół naukowców opublikował listę 25 najbardziej zagrożonych gatunków naczelnych w latach 2023–2025. Dramatyczny ich spadek nastąpił w Azji, Afryce, Ameryce Południowej i na Madagaskarze. Główne zagrożenia to utrata siedlisk, polowania, zmiany klimatu i nielegalny handel. Najbardziej zagrożonym gatunkiem jest orangutan z Tapanuli (ok. 800 osobników). Krytycznie zagrożony jest też najmniejszy naczelny świata – mikrusek malutki. Raport apeluje o pilne działania: ochronę siedlisk, zaangażowanie społeczności lokalnych, reformy prawne i odpowiednie finansowanie, aby uratować te kluczowe dla ekosystemów gatunki.

Szympansy łączą dźwięki w złożone „bigramy”, co przypomina budowanie zdań – podobnie jak ludzie. Naukowcy zarejestrowali ponad 4300 wokalizacji 53 dorosłych osobników i odkryli co najmniej cztery różne sposoby ich komunikowania się, w tym zmiany znaczenia przez kolejność dźwięków. To pierwszy taki przypadek poza ludźmi. Z badań wynika, że szympansy dysponują zaczątkami składni językowej, co może stanowić kluczowy etap w ewolucji ludzkiego języka.

Nowe badanie wykazało, że dłuższe życie ssaków, takich jak koty czy delfiny, wiąże się z większymi mózgami i bardziej rozwiniętym układem odpornościowym. Analiza genomów 46 gatunków ujawniła, że długowieczne gatunki mają więcej genów związanych z odpornością, co może pomagać w eliminacji uszkodzonych komórek, zwalczaniu infekcji i zapobieganiu nowotworom. Odkrycie sugeruje, że nie tylko pojedyncze mutacje, lecz także większe zmiany genomowe kształtują długość życia ssaków.